A350-1000 A350 XWB ailesinin bir üyesidir ve Airbus’ ın en geniş ve en güçlü çift motorlu uçağıdır. A350 XWB’ nin gövde, kanatlar, motorlar ve kuyruk gibi kısımları Avrupa da Fransa, Almanya, İspanya ve Birleşik Krallıkta üretilmektedir. A350 XWB’ nin final montajı ise Toulouse kentinde yapılmaktadır. Bu montaj işlemi çok iyi planlanmış, yüksek teknoloji bir yapboz gibidir.
A350 XWB gövdesi ön, merkez ve kıç (arka) olmak üzere 3 ana bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler ilk ana montaj hattı olan P50 de birleştirilir. Ayrıca iniş takımları da burada monte edilir. Bu kısımdaki işlemler bittikten sonra gövde kanatların ve kuyruk bölümünün takıldığı P40 istasyonuna gelir.
Büyük uçak gövdesi parçalarını birleştirmek ve bunların alt montajlarını yapmak son derece karışık bir görevdir. Yerçekimi ve çevresel koşullar geometrik olarak deformasyonlara sebep olmaktadır, özellikle de A350 XWB de yoğunlukla kullanılan karbonfiber destekli polimer (CFRP) parçalar bu konuda çok hassastır. Büyük iskelet parçalarının pozisyonlanması ve yerleştirilmesindeki bu zorlukları yenmek için, ölçüm destekli montaj sistemi kullanılmıştır. Bir dizi çok eksenli pozisyonlayıcı, gövdeyi hizalamak ve doğru pozisyonlamak için parçaları kaldırıp, hareket ettirerek bu parçalar arasındaki en iyi bağlantıyı garanti eder. Bu parçalar ile işlem yapılırken parçaları korumak olağanüstü önemlidir. Pozisyonlama sürücü mekanizmasına yerleştirilen loadcell’lerin yardımıyla, hareket eden yapının üzerindeki kuvvetler hareket süresi boyunca izlenmektedir. Bu sayede Gerinimsiz (strain free) bir tutuş sağlar ve parçaların hasar görmesini engeller. Ayrıca, geometrik deformasyonlar da süreç boyunca izlenerek, parça parça montaj ksüresince kompanze edilir, bu sayede gövde parçalarının üzerindeki gerinimsizlik sağlanmış olur.
Montaj sistemi toplamda 300 yük hücresi içerir. Tek eksenli kuvvet sensörleri kaldırma durumundaki kuvveti (Fz) izler ve üç eksenli kuvvet sensörleri ise montaj durumundaki kuvvetleri izler( Fx, Fy ve Fz). Tüm yük hücreleri olası sensör arızalarına karşı yedekli olması için çift çıkışlıdır. Kuvvet sensörleri Gantner Q.bloxx ölçüm sistemine bağlıdır. Toplamda 150 adet Q.bloxx A101 ölçüm modülü ana kuvvet ölçümü için kullanılırken, ek olarak 300 adet Q.bloxx A102 modülü ise fazladan yedek sinyalleri izler.
İzleme sistemi ve kuvvet sensörü arasındaki mesafe 75 metreye kadar çıkabilir. Bu durumda sinyal koşullayıcıyı ölçüm noktasına mümkün olduğunca yaklaştırmak ölçüm destekli montaj sistemi için anahtar bir durumdur. Q.bloxx modüllerinin optimal kanal sayıları, serbestçe karıştırılabilir ve dağıtılabilir olmaları sayesinde Airbus için maksimum esnekliği sağlar. Bu modüller merkez kontrolcü Q.station ile RS-485 üzerinden haberleşir. Q.station kontrolör tüm veri toplama işini, senkronizasyonu ve diğer kontrol işlerini yürütür. Veri taşıma hattı 48 Mbaud’a kadar efektif bir protokol izler. Dağıtılmış mimariye rağmen, ölçümler 1 mikrosaniyeden daha kısa bir farkla senkronizedir. Bu mimari endüstriyel ortamda güvenilir bir ölçüm sonucu sağlarken, aynı zamanda kablo karışıklılığını ve yükünü önler.
Montaj hattı izleme sistemi ayrıca Schneider Electric Safety PLC içerir. Q.station bu PLC ile Modbus TCP/IP üzerinden haberleşir. Q.station kontrolör ünitesini ölçüm modüllerinden ayırarak, İzleme sistemi ile haberleşme ve müşterek çalışma açısından önemli bir optimizasyon sağlar. Ayrıca arayüz veya performans gereklilikleri arttıkça,sadece kontrolörü geliştirip diğer sistem kısımlarını aynı tutabilme özelliği sayesinde Airbus, sistem yatırımını koruma ve gelecekte olabilecek değişikliklerden etkilenmeme imkanına sahip oldu.
Q.bloxx A101 ve A102 modülleri, 24 bit A/D çeviricilere, donanımsal anti aliasing filtrelere ve 3 yollu 500 VDC izolasyon özelliğine sahiptir. Ölçüm modülleri kanal naşı 100 kHz örnekleme hızına sahiptir. Ancak bu kadar büyük bir veri işleme ve transferi network birimlerine çok büyük bir yük bindirir. Her Q.bloxx modülü içerisinde tam sinyal koşullamaya ve veri işlemeye izin veren bir FPGA bulundurur. Bu sayede sadece süreç ile ilgili olan veriler örneğin tepe değeri, minimum/maksimum değer veya ortamlama değer gibi işlenmiş veriler montaj izleme sistemine aktarılır. Böylece network gecikmelerine karşı önlem alınmış olur ve tepki süreleri iyileşir.
Uçak gövdesi montajı, uçak üretim maliyetlerinin %40’ını oluşturmaktadır. Bu sebeple operasyonel olarak müsait olma durumu çok büyük önem taşımaktadır.
Her Q.bloxx modülü içerisinde gömülü flash hafıza çipi bulunan bir sokete bağlıdır. Tüm modülün ayarları bu soket içerisinde saklıdır. Bu şekilde, eğer bir arızalı modül varsa, bu modülün yerine eklenecek modülü tekrardan konfigure etmeye gerek yoktur. Yeni bir modül operasyonlar devam ederken ve sistemin enerjisi kapatılmasına gerek olmadan bu arızalı modül yerine takılabilir. Yeni modülün bu ayarları kendisine kopyalaması 5 saniye sürer. Ölçüm otomatik olarak konfigurasyon kopyalandığında devam eder. Bu “Hot Swap”(sıcak değişim) özelliği efektif servis ve bakıma izin verir, bu sayede sistemin kapalı kalma süresi kısalır ve montaj hattının verimliliği artar.